میر اسمعئیل مسرور نجیمی
مکثی بر زندگی هنری محمد نبی حریف
میر محمد نبی متخلص به حریف اسم خانواده گی نجیمی، در سال 1306 خورشیدی در گذر شهنچی های چنداول کابل دیده به جهان گشود.
به سن هفت سالگی شامل دبستان صنایع نفسه کابل شد و بعد از فراغت به صفت معلم رسم در دبستان بابای خودی شامل کار شد.
در پهلوی هنر نقاشی، علاقه داشت تا به تمثیل نیز بپردازد و در مناسبت های ویژه در پارچه های تمثلی مکتب نقش های را ایفا میکرد.
بعد از مدتی از شغل معلمی به ماموریت رو آورد و در مؤسسات مختلف چون فابریکه حجاری و نجاری، موسسه کابل قندهار و بانک ملی افغان وظایف خود را به حسن صورت انجام داد.
در پهلوی ماموریت، نزدیکی با دیپلوم انجینر محمد علی رونق داشت. آقای رونق در آن هنگام در لیسه استقلال متعلم بود و برخی آثار هنری تیاتر را از فرانسوی به فارسی برگردانی میکرد و آنجا به نمایش میگذاشت که آقای حریف نجیمی را دستیار و همکار توانای خویش حساب میکرد.
روزی تصمیم گرفته شد تا با نیک محمد سلیم، احترمحمد پیکر و انجینر صالح محمد نزد انجینر غلام محمد فرهاد، رئیس بلدیهء کابل رفته و اجازه یک باب تعمیر تیاتر را کسب نمایند. یک قطعه زمین در همجواری محوطهء بلدیه کابل وجود داشت. پیشنهاد شان مبنی بر اعمار تعمیر از جانب آقای فرهاد منظور گردید و انجمن انتخابی بلدیه نیز آن را تصویب کرد. نقشهء تعمیر تیاتر را آقای رونق طرحریزی کرد ـ و از سوی مقامات مسوول قبول شد.
تعمیر تیاتر، بنام «شاری ننداری» آباد گردید. وسایل اولیه از قبیل دیکوریسون، میکیاژ، لباس، از بودجه مصرفی بلدیه تمویل گردید.
نمایشنامه هایی نویسنده گان مانند: محمد اکبر پامیر، محمد عثمان صدقی، دانشمند سیدابراهیم عالمشاهی، لطیف نشاط، محمد موسی نهمت، سید مقدس نگاه، یوسف کهنراد، دوکتور فاروق اعتمادی، دادمحمد سایر هراتی، نوبت وار زیرکار گرفته شدند.
ممثلین آن هنگام عبارت بودند از حریف نجیمی، خیل قاری زاده، نیک محمد قایل، فیض محمد گلگون، نیک محمد سلیم، حفیظ خیال ،محمد اکبرنادم، ظاهر هویدا، اخترمحمد پیکر، اصغر بیغم، علی محمد فایق و دیگران. البته آرام آرام کار تمیثل و نمایش روح گرفت و رونق یافت.
از کارهای دیگر حریف نحیمی، تاسیس صحنه تمثلی (علم وجهل) در سال 1327 شمسی بود که در جوار مینار علم و جهل ایجاد گردید. نگارنده در آن عصر مسوولیت اداری صحنه را بدوش داشت و نمایشنامه های: ملک لالاکو، ارباب و تحصیلدار به نمایش گذاشته شد. در سال 1328 داستان «صبح روشن و شام تاریک» اثر دانشمند سیدابراهیم عالمشاهی را به نمایش گذاشتیم.
در سال
1332 خورشیدی آقای رونق مؤفق شد که از کشور فرانسه در رشته تخینک رادیو و تلویزیون دیپلوم خود را به دست آورد و صمنأ در کارهای تمثیل و رشته تیاتر مکتب مولیر نیز تجربه داشت. در بازگشت با همکاری حریف نجیمی و دیگران کوشش کرد که سنگ بنای تیاتر مدرن را در کابل بگذارد متاسفانه کوشش های شان نتیجه ای مثمر به بار نیاوردند.در سال
1333 خورشیدی، ضیاء قاری زاده رئیس پوهنی ننداری تعیین گردید و انجینر علی رونق در اثر تماس های مکرر با قاری زاده، مؤفق شد که از سالون کنفرانس های لیسه استقلال که به نام پوهنی ننداری تنها اداره مستقل مطبوعات از آن بهره می برد، به شکل تیاتر مدرن درآید و زمینه پرورش استعداد های نو مساعد گردد.بناأ کورس و آرت و دراماتیک به سرپرستی آقای رونق تدویر یافت. برنامه درسی آن سه سال را در برمی گرفت که حریف نجیمی از رشتهء تمثیل و دیکور، میراسلم نجیمی از رشته مکیاژ، اختر پیکر در رشته تمثیل و لباس، مشعل هنریار در رشتهء تمثیل و نگارنده از بخش نویسنده گی مؤفق به اخذ شهادت نامه شدند.
قبل از آغاز کورس آرت و دراماتیک، در ابتدائ بیش از هشتاد نفر به شمول سلطان علی کشتمند، رحیم الهام، تعدادی از محصلین دانشکده ادبیات، حقوق و اقتصاد و شماری از متعلمین لیسه ها شهر کابل ثبت نام کرده بودند. در نیمه سال
1332 خورشیدی کورس آرت و دراماتیک ذریعهء سید قاسم رشتیا رئیس اداره مستقل مطبوعات افتتاح شد. استادان کورس عبارت بودند از استاد عبدالغفور برشنا، استاد میرنجم الدین انصاری، استاد دکتور عبدالحکیم ضیایی، دوکتور روان فرهادی، ضیاء قاریزاده، علی رونق و استاد نجف علی نباتی.در سال
1336 خورشیدی پوهنی ننداری توانست که پارچه تمثلی و درام های را برای علاقمندان پیشکش کند. نمایشنامهء «تونل» اثر استاد برشنا، «شهیدخیر» اثر ضیاء قاریزاده «جنگ دوطبیب» اثر مولیر که آقای رونق برگردانی کرده بود خیلی به شهرت رسیدند.آقای حریف در بخش زیاد نمایشنامه ها نقش اول را بازی می کرد. و در ادای کلمات و حرکت برجسته ترین هنرمند در آن زمان بود.
سال 1345خورشیدی، محصلین صنف چهارم دانشکده ادبیات دانشگاه کابل از آقای حریف تقاضا کردند که «فرس سکپن» اثر مولیر را در جمنازیوم دانشگاه کابل با همکاری محصلین به نمایش بگذارد با همکاری بیدریغ آقای رونق همه کارهای هنری آن پارچه تنظیم گردید، متأسفانه در فرجام تصمیم مقامات ذیربط عوض شد و از نشر باز ماند.
شادروان میر محمد حریف در فلم روزگاران در پارچه "شب جمعه" نوشته ظاهر هراتی، که نگارنده نیز باوی همکار بود، نقش مامای شیرین را بازی کرده بود که خوب درخشید و مورد پذیرش همگانی واقع آمد.
فلمنامهء فلم روزگاران را انجینر علی رونق، نگارنده و غلام علی امید نبشته بودند، که گاردانی آن هم توسط آقای رونق، خالق علیل و سلطان حمید حمید عملی شده بود.
این هنرمند وراسته و مردمی که در حقیقت ممثل، رسام و دیگر بخش های هنر را خوب بلد بود، در ماه سنبلهء سال 1370 خورشیدی داعیه اجل را لبیک گفت و خاطرات فراموش ناشدنی خویشرا در ذهن حلقهء هنرمندان و هنردوستان برای همیش ماندگار ساخت. روانش شاد باد.