همدلان کابل ناتهـ


دریچهء تماس

 

Deutsch

دروازهً کابل

 

 

 

 

سرآهنگ قامتي بر بلنداي زمان

 

 نوشتهء فضل الرحیم رحیم

 

 

کوچه خرابات  که از نقاط  قد يمي شهر کابل  به حساب مي آيد،چهره وشکل اصيل خود را  با حفظ  رسوم و عادات  خا صه ئ خراباتيان با نواي دل انگيز  ساز و آواز در دل شهر کابل  تا سالهاي  1992 يعني تا  د ر گيري هاي تنظيمي حفظ کرده بود. اين کوچه جايگاهً بزرگ مرداني  بود که با تلاش شب روزي  خود  براي  حفظ اصالت  موسيقي افغاني ،غزل هاي ناب  را بااهنگ هاي  روح نواز در سينه  هاي  آگنده  از عشق و محبت  پخته  مي ساختند و به منظور  فرحت، شادي وخوشي  به هم ميهنان  شان  صاد قانه  اهدا مي کرد ند.هوا و فضائي کوچه خرابات سر شار از  سرود،ساز و آواز بود ،جوش خروش، شادي وخوشي  راه اش را  از همين  چشمه ساراني شفاف  خرابات در محافل  شادي  کابل نشينان و ساير  نقاط کشور باز مي کرد.

کوچه خرابات زادگاه ابر مرد شد که او فريادي بود  بلند تر از  صدا هاي  زمانه اش و هنر مندي  بود يگانه  و آراسته  با  زيور دانش اصيل ، زيرا  وي بهتر از هر کس ديگر  با زبان  بي زباني هاي  ساز  آشنائي داشت.استاد محمد حسين سر آهنگ فرزند يکي از پيشگامان موسيقي اصيل افغاني  استاد غلام حسين(ناتکي) بود که در سال 1302 هجري خورشيدي در گذ ر خرابات کابل  ديده به جهان گشود، اين ابرمرد موسيقي  افتخارات  بس والائي به کشورش  کمائي کرده بود لحظات بيشتر عمرش  را در راه  بار وري و رشد موسيقي به سر رساند، بد ون شک مرحوم  استاد سرآهنگ ،سرآهنگ زمان  خودش وزمانه  هاي  آينده  شناخته شده. وي در فاميل اهل طرب  ديده به جهان گشود وهم مانند ساير خراباتيان  با طرب و سرود  گري بالنده وبزرگ شد.

تحصيلات اش را  در ليسه  نجات  به پايان  رسانيد، بعداز  پرورش  و تشويق پدر ش استاد غلا م حسين  که خود  با مکتب خاصي در گوشه  ديگر کوچه  خرابات  مشغول  تدريس  آواز خوانان بود، به قصد آموزش  موسيقي راهي هند ستان گرديد.شانزده سال تمام در سرزمين پهناور  هند مصروف  فراگيري موسيقي  بود. سراهنگ بعدهاهم سفر هاي به کشور هندستان  داشت که با پذيرائي  گرم  و با شکوه  مردم  هنر پرور هند رو به رو گرديد. استاد سرآهنگ با ظرافت و استعداد خدا داد ي که داشت همان گونه هنرمندانه  با صداي گيرائي که موسيقي پيوند آنرا  قشنگ تروجذاب  تر مي ساخت تحسين وتحير موسيقي شناسان را به خود  واميداشت و شور وغوغا بر پا مي کرد.

استاد سر آهنگ  با علاقه وعشق  فراواني  که به دنيائي موسيقي  داشت  چون بزرگ مردي  در خم وپيچ هاي زمانه و روزگارش  جسورانه قد بر افراشت.در هنري که  به خاطر  آن  عالمي  از مشکلات  و رنج  ها را متقبل گرديده استادانه صاحب مقام ومنزلت گرديد.درجه ها،آفرين نامه ها ،مدالها وافتخارات فراواني را بدست آورد.درجه علمي ماستري، داکتري، استادي، القاب مانند بابا موسيقي ،شير موسيقي، کوه بلند موسيقي و بالا خره  سر تاج موسيقي.

 

باري استاد سرآهنگ  طي مصاحبه ئ در رابطه  به همه افتخارات  بدست آورده اش گفته بود: من موفقيتي را که بدست آوردام مرهون مهرباني هاي پروردگار بزرگ خود استم ودر راه کسب  اين  پيروزي دعاي  پدر و مادر و نظر اوليا را مهم  ميدانم اين همه افتخارات بدست آوردام  تنها  مربوط به من نيست بلکه  مربوط به وطن  عزيزم  من است که در خاک وآب  آن پرورش  يافته ام بدست آوردن اين افتخارات حق را که سرزمين مقد سم بردوش  من دارد جبران کرده نمي تواند.)موسيقي کلاسيک کشور ما  با صدا و نواي استاد انجمن ساز و طرب آفرين بود،استاد جان و جانان خرابات بود خانقاهها، قد مگاه، د لها و درگاه  شور حالها هميشه  نقش  قد م هاي استاد را داشت.

استاد سرآهنگ  در باره  موسيقي کلاسيک افغاني مي گفت: شايد اين نکته  که من مي گويم (موسيقي کلاسيک افغاني) موجب تعجب  بعضي ها بشود اما اين يک واقعيت است موسيقي  در زمان (بودا) در همين باميان  امروزه رونق  فراوان داشت. بامهاجرت هاي مرد م  سرزمين آريانا به سوي هند موسيقي ما نيز  به مرز   هندوستان رفت. از طرف د يگر، موسيقي را که من مي خوانم (خيال) نام دارد که از اختراعات امير خسرو  بلخي فرزند  نامدار سرزمين بلخ است قبل از اين که امير خسرو بلخي (خيال) رااختراع کند موسيقي هند  محد ود ميشد به نامهاي (دوربت،کرناتيک وبجن) اماوقتي خيال اختراع شد آنقدر سه نوع موسيقي را زير تاثير قرارداد که بکلي جانشين انها شد. و تا امروز مرد م هند از شنيدن  آن محسون ومحظوظ مي شوند.

هنر استاد سرآهنگ  نه تنها  در داخل کشور علاقمندان بيشماري داشت و دارد بلکه در حلقه هاي  هنري و رسمي  هند ستان، هنر دوستان  در برابرش به رسم هندوان  زانو مي زدند، در کنسرت هايش باافتخار راه مي جستند و باعظمت نام اورا به  زبان مي آوردند.

 

استادسرآهنگ  در شب 16جوزا1361خورشيدي به اثر مريضي که عايد حالش گرديده بود بدرورد حيات گفت  اما او که جان و جان خرابات  بود  چون قامتي  بر بلنداي زمان با خدمات و رهتوشه هاي اش  در عرصه  هنر موسيقي کشورما نامي است  جاودانه و ماندگار.

 


05/06/2005

 

 

روازهً کابل

 

سال اول                   شمارهً هفتم            جون / جولای      2005