کابل ناتهـ، Kabulnath

 
 
 
 
 
خرابات نخستین مکتب موسیقی در افغانستان
 
بخش ۱۳
 
یادی از استاد امیر محمد
 
محمد حیدر اختر
 

 امیر محمد درسال 1310 هجری خورشیدی  در قریه قابل بای  منطقه ده سبز ولایت کابل دیده به جهان کشود . پدرش فیض محمد نام  داشت  وبه زمینداری مشغول بود . امیرمحمد تعلیمات ابتدایی اش رادر مساجد  قریه خواجه رواش نزد علمای کرام آغاز نمود . زمانی که هفت ساله شد  شامل مکتب  شده  تاصنف ششم مکتب درس خواند .

 


استاد امیر محمد

چون فیض محمد علاقمند موسیقی بوده و درساعات فراغت  رباب می نواخت ، امیر محمد نیز به رباب نوازی رغبت پیدا نموده  درپهلوی دروس مکتب  به موسیقی  روی آورد . ابتدا نزد استاد محمد عمررباب نواز مشهورکشور « گـُـر » مانده و رسما ً به شاگردی نشست. استاد محمد عمر، که نسبت خانواده گی با پدر امیر محمد داشت  درقسمت تعلیم  امیر محمد کوشا بوده اساسات موسیقی را به وی آموخت .  همچنان امیر مدتی  نزد  آقا محمد قناعت ، پدر مرحوم استاد موسی قاسمی نیز شاگرد شد به آموختن موسیقی وهم به فرا گیری اشعار شعرای معروف زبان فارسی دری  پرداخت . ( 1 )

به مرور زمان وبا کثرت وریاضت امیر محمد توانست در جمع هنرمندان خرابات  نامی برای خویش کمایی نماید . صدای امیر محمد از کوچه خرابات  بیرون آمد واز طریق امواج رادیو کابل و بعدها رادیو افغانستان ، کوش علاقمندان آوازش را نوازش داد ، او بیشترمشهور شد و درمجالس خوشی مردم  ظاهر گشت . با خواندن غزل های ناب و همچنان با اجرای آهنگ های فلکلوریک به گرمی مجالس می افزود ؛ ومورد تحسین شنوندگانش قرار می گرفت . زمانی که  غزل می خواند  می کوشید  اشعار را درست  تلفظ نماید،  تا شنونده اش آهنگ  او را بهتر درک کند و با اجرای آهنگ های فلکلوریک ژست ها و لبخند های صمیمانه اش ، علاقه مندان  واشتراک کنندگان محفل  را به هیجان  می آورد و به دلهای شان شور و شادی می بخشید . ( 2 )

  امیر محمد با همه  نام و شهرتی که دربین مردمش کمایی کرده بود ، انسانی بود متواضع ، قانع  و دارای صفات واخلاق نیکو ، فقیرمشرب  و خوش برخورد .  با هیچ هنرمندی  هم چشمی نداشت . اکثراً  درروز های نوروز و جشن گل سرخ به مزارشریف می رفت و دریکی از رستوران های  برای هفت شبانه روز کنسرت می داد وهم  به ولایات هرات ، قندهار ،  وقندز نیز سفر های هنری داشت .

 استاد امیر محمد درسال 1372  با درگرفتن جنگ های داخلی  به کشور پاکستان مهاجر شده ودر شهر کویته اقامت گزین شد . در عالم مهاجرت نیز به هنر نمایی خویش ادامه میداد و در لابلای آهنگ ناب  اوضاع نا به سامان وطنش را نکوهش می کرد وبه یاد کشورش اشک می ریخت  . ( 3 )

استاد امیر محمد سه بار ازدواج نموده و صاحب 14 فرزند بود که ازمیان پسرانش  عزیزمحمد امیری و نصیر امیری همین اکنون در افغانستان  به فعالیت های هنری مشغول بوده درمجالس خوشی  مردم سهم می گیرند و هم ازجمله بهترین هنرمندان افغانستان  دربخش غزل خوانی می باشند .

 استاد امیر محمد درسال  1997  با عالم شوقی هنرمند محلی جهت یک سلسله کنسرت ها به ایالات متحده امریکا رفت و از نزدیک برای مهاجرین افغان مقیم آن کشور کنسرتهای را اجرا کرد  وسخت مورد استقبال قرار گرفت . زمانی که استاد امیر محمد ازسفرهنری اش از ایالات متحده امریکا به پاکستان باز گشت در نظر داشت تا دیدن دختر خویش به ایران سفر نماید  ولی با تاسف که اجل این موقع را برایش نداد  واین استاد گرامی  درسال 1997 میلادی  درکشور بیگانه درخاک پاکستان  در اثرحمله قلبی داغی اجل را لبیک گفت و خانواده ، همسلکان  وعلاقمندان آوازش را به سوگ نشاند. از اینکه جنازه استاد  امیرمحمد به پاکستان به خاک سپرده شده ویا اینکه  به کشور انتقال یافته است معلوماتی در دست نیست  خداوند بیارمزدش  روانش شاد باد .

 

  رویکرد ها :

 1 ـــ   سرگذشت موسیقی معاصر افغانستان تالیف استاد عبدالوهاب مددی

 2 ــ    ماهنامه کاروان چاپ  امریکا  نوشته نگارنده .

 3 ــ     قانون طرب  تالیف استاد محمد حسین سراهنگ 

 

بالا

دروازهً کابل
 

شمارهء مسلسل ۱۱۵           سال شـشم       حوت  ۱۳۸۸  هجری خورشیدی       مارچ  2010